Thomas Mueller là một ngôi sao kiệt xuất của làng túc cầu đương đại, nhưng khả năng của anh thường không được ghi nhận một cách xứng đáng.
Gia nhập học viện Bayern Munich từ năm 2000 và được đôn lên đội một vào năm 2008, cho đến nay Mueller đã có 12 năm chinh chiến trong màu áo Hùm xám. Dù đã ghi rất nhiều bàn thắng (118) và kiến tạo (145) cho Bayern ở Bundesliga, đoạt vô số danh hiệu lớn nhỏ, song đẳng cấp của Mueller vẫn bị nhiều người đặt dấu hỏi. Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng trình độ của ngôi sao người Đức từ lâu đã vươn tầm thế giới, và rất hiếm cầu thủ sở hữu biệt tài như anh.
Phần lớn các cuộc tranh luận về Mueller bắt nguồn từ vị trí hơi trừu tượng của anh ấy trên sân. Suốt quãng thời gian dài đằng đẵng cống hiến cho Bayern, Mueller rốt cuộc thi đấu ở vị trí nào? Anh không phải là trung phong, tiền đạo lùi, tiền vệ tấn công hay tiền vệ cánh, mà là sự tổng hòa của cả bốn và hơn thế nữa. Nói theo miêu tả của chính mình, Mueller là một "Raumdeuter", hiểu nôm na theo nghĩa tiếng Việt là "kẻ đánh cắp không gian".
"Tôi không thích bị xếp vào hàng tiền đạo. Tôi không thấy bản thân chơi ở vai trò này. Tôi thích hoạt động ở khoảng không phía sau hàng tiền vệ của đối phương. Đó là nơi tôi có thể gây sát thương lên đối thủ nhiều nhất. Tôi là sự hòa trộn giữa tiền đạo và tiền vệ. Tôi là một Raumdeuter. Nó thuộc về bản năng", Mueller chia sẻ.
Sự thính nhạy trong khâu ghi bàn của Mueller, hay đúng hơn là khả năng khai thác không gian, đã giúp anh đút túi 108 bàn thắng tại Bundesliga từ năm 2010 đến 2020. Chỉ có người đồng đội Robert Lewandowski và Marcus Reus phía Dortmund sở hữu nhiều bản tại sân chơi cao nhất nước Đức hơn Mueller. Ngoài ra, anh còn có 145 đường kiến tạo, và hơn 1/3 trong số này được Lewandowski chuyển hóa thành công.
"Thật dễ dàng để chơi bên cạnh Thomas", tiền đạo người Ba Lan nhắc đi nhắc lại về cộng sự thân thiết. "Anh ấy hỗ trợ tôi rất nhiều; chúng tôi bổ sung cho nhau rất tốt. Thomas luôn hướng về khung thành đối phương, di chuyển nhiều. Chúng tôi luôn có thêm một cầu thủ trong vòng cấm khi anh ấy có mặt trên sân, tôi có nhiều khoảng trống hơn và không phải lúc nào cũng bị hai hoặc ba cầu thủ theo kèm".
Mueller chạy vòng đón đường chuyền của đồng đội
Anh quan sát có hai phương án đề chuyền bóng
"Cỗ máy" Mueller hoạt động khá đơn giản, đó là chuyền nhanh, ít chạm, chọn thời điểm di chuyển chuẩn xác và kết thúc sắc lẹm. Dù vậy, phải đi sâu vào chi tiết, chúng ta mới thấy được đẳng cấp thực sự của Raumdeuter.
Để khai thác triệt để những hạn chế vị trí của các hậu vệ đối phương, Mueller thường hiếm khi dâng cao, thay vào đó, "ôm sát" đường việt vị. Theo thống kê, số 25 của Bayern chỉ có trung bình 1 lần việt vị cứ mỗi 2 trận tại Bundesliga, và điều đó cho thấy cầu thủ này có cảm quan về không gian tốt thế nào. Vai trò của Mueller ở Bayern rất đặc biệt, đó là một vị trí tự do chứ không hề gò bò trong các hệ thống chiến thuật, cho phép anh thoải mái khai thác những khoảng trống đằng sau hàng thủ đối phương.
"Chìa khóa chính là căn thời gian chuẩn xác giữa người thực hiện đường chuyền và người chạy chỗ vào khu vực phù hợp. Trong bóng đá có những khu vực nguy hiểm mà nếu dành thời gian nghiên cứu chúng, bạn sẽ tìm ra cách làm tổn thương hàng thủ đối phương nhiều nhất. Thông thường, đó là những pha chạy chỗ thoát xuống ở thời điểm hợp lý. Đó luôn là một trong những điểm mạnh nhất của tôi", Mueller nói thêm.
Mueller thường thi đấu theo kiểu quay lưng về phía khung thành đối phương hoặc hai biên. Anh sở hữu một khả năng kỳ lạ để đánh giá mô hình của lối chơi và định hình giai đoạn tiếp theo bằng việc liên tục chạy chỗ nhằm tạo ra khoảng trống giữa các hậu vệ đối phương và cung cấp một phương án chuyền bóng thay thế.
Mueller tiếp tục chạy vòng chiếm lĩnh khoảng không rộng mênh mông ở hàng thủ đối phương
Thêm một ví dụ nữa cho thấy khả năng chiếm lĩnh không gian của Mueller là tốt thế nào
Mueller chọn vị trí tốt để đón đường chuyền vào của Coutinho
"Nó phụ thuộc cách chọn vị trí, tốc độ suy nghĩ và sự tự tin vào khả năng của bản thân. Tôi có kỹ thuật tốt nhưng tôi không phải người rê dắt nhiều. Có nhiều tiền đạo sút bóng tốt hơn hoặc nhanh hơn tôi. Điều bất thường là bất chấp những hạn chế đó, tôi vẫn vươn lên hàng đầu vì những khía cạnh khác vẫn rất tốt", ngôi sao 30 tuổi tiếp tục.
Như ở hình ảnh bên trên, Mueller có cách di chuyển cực kỳ thông minh để phá bẫy việt vị. Tiền đạo này có xu hướng chạy theo kiểu đường vòng để đón đường chuyền từ đồng đội trước khi quan sát để kiến tạo hoặc ra chân dứt điểm. Nhờ vậy, Mueller đã có 252 bàn thắng và 230 pha kiến tạo sau 630 lần ra sân cho CLB và ĐTQG, hiệu suất thực sự đáng kinh ngạc.
Nhìn chung, cách di chuyển không khéo, lựa chọn khoảng không xuất sắc của Mueller luôn giúp anh trở nên khác biệt. Các hậu vệ đối phương hiểu rõ khả năng của Mueller nhưng lực bất tòng tâm trong việc truy cản. Rõ ràng, đẳng cấp của Mueller là không phải bàn cãi nhưng anh lại thiếu đi sự công nhận xứng đáng.