Vì sao Luis Enrique là lựa chọn đúng đắn của Barca?

Luis Enrique có lẽ là một lựa chọn hợp lý nhất cho đội bóng xứ Catalunya vào thời điểm này.

Tiki-taka có vẻ như là một lối chơi hết thời và cái gọi là bản sắc của Barcelona dường như cũng đang lung lay hơn bao giờ hết, nhưng Luis Enrique có lẽ là một lựa chọn hợp lý nhất cho đội bóng xứ Catalunya vào thời điểm này, thay vì một cuộc hôn nhân gượng ép với những HLV không thể khơi được dòng chảy truyền thống của CLB vĩ đại này.

Gerardo Martino có thể giành được chức vô địch Liga nhờ cú sảy chân của Real Madrid, nhưng ông sẽ không bao giờ thật sự chiếm được những trái tim Catalunya. HLV người Argentina đã cảm nhận rõ rằng Camp Nou “không phải ngôi nhà của tôi”, và nếu ông ra đi vào cuối mùa này, thì đó không chỉ đơn thuần là một quyết định chuyên môn.

Chủ nghĩa dân tộc cực đoan

Hãy bắt đầu từ một lý do tưởng chừng không liên quan đến câu chuyện HLV của Barca. Với vị trí là yết hầu thông thương từ Á, Âu, Phi đến châu Mỹ, Tây Ban Nha trở thành nơi giao thoa của rất nhiều nền văn hóa, và từ đó hình thành cơ chế tự vệ của những tộc người muốn duy trì bản sắc. Nội chiến những năm 1930 và sự đè nén dưới chế độ độc tài Franco càng làm cho chủ nghĩa dân tộc cực đoan lớn mạnh.
 

Enrique trong màu áo Barca

Xứ Catalunya là một trong những cộng đồng cực đoan bậc nhất, và Barcelona không chỉ là một đội bóng, mà còn là biểu tượng của tinh thần khát khao độc lập của xứ Catalunya. Nó không chấp nhận những khác biệt quá lớn về văn hóa.

Các HLV trưởng thành từ lò Barca như Pep Guardiola hay Tito Vilanova chỉ sử dụng tiếng Catalunya trong phòng họp báo, và trong điều khoản hợp đồng ký với các cầu thủ nước ngoài, Barca cũng đòi họ phải sử dụng được tiếng Catalunya.

Sự khép kín ấy tạo ra bản sắc của Barca, nhưng cũng biến họ thành CLB mà những HLV vĩ đại nhất có lẽ cũng phải e ngại nếu nhận được một lời mời.

Ai thành công nổi ở Barca?

Triết gia bóng đá Cesar Menotti, người từng vô địch Thế giới cùng Argentina năm 1978, dẫn dắt Barca từ đầu năm 1983 và ra đi chỉ sau một mùa bóng. Rinus Michel, cha đẻ của bóng đá tổng lực, chỉ giành được một Cúp Nhà vua trong hai năm làm việc ở đây. Terry Venables, Louis van Gaal, rồi Bobby Robson cũng phải chịu thất bại ở Camp Nou.

Chỉ có hai kỷ nguyên thật sự thành công rực rỡ là “Dream Team 1.0” do Johan Cruyff gây dựng và thời kỳ của Pep Guardiola. Có thể tính thêm cả Frank Rijkaard, người đã giành được 2 chức vô địch Liga và 1 Champions League sau 5 năm nắm quyền.

Những người muốn Barca cơ bắp và chơi thiên về thể lực đều phải chịu thất bại, như Robson và Venables. Những người muốn đội bóng này phải có thêm sự vị kỷ của các ngôi sao, như van Gaal , cũng không khá hơn. Rinus Michel muốn áp dụng thuần túy bóng đá tổng lực cũng không thành công.
 

Nhiều thách thức đang chờ đợi Enrique

Cruyff, Rijkaard và cả Pep thành công là nhờ đặt người TBN và chất kỹ thuật Latin đặc trưng của họ vào trung tâm lối chơi: Cruyff đặt niềm tin vào Pep, Rijkaard bắt đầu trao quyền tổ chức cho Xavi còn Pep thì trao trọn cây quyền trượng cho Xavi.

Những nhà tư tưởng bóng đá vĩ đại nhất như Menotti hay Michel thất bại cũng vì không chú ý đến chi tiết này. Ngay cả Cruyff dù đề cao vai trò của Pep, nhưng với ông, các ngôi sao nước ngoài vẫn quan trọng hơn, và đó là lý do mà Barca tan rã rất nhanh chỉ sau thảm bại trước Milan ở chung kết Champions League năm 1994.

Barca không cần người vĩ đại, chỉ cần người phù hợp

Tinh thần Catalunya rất khó chấp nhận những gì là “ngoại lai”. Những HLV thành công ở Barca là những người khôn ngoan đưa ra một lý do để những triết lý “ngoại lai” tồn tại: Bóng đá tổng lực của người Hà Lan và lý thuyết pressing của người Argentina sẽ chẳng là gì, nếu không có kỹ thuật của người TBN. Pep là người đề cao chất Catalunya nhất, và ông giành được thành công rực rỡ nhất.

Martino đã sai lầm khi cố gắng “bóc” tư duy ấy khỏi lối chơi của Barca, và khi ông đụng vào lớp áo giáp của truyền thống tại CLB này một cách thô bạo, tất nhiên là ông không những phải rụt tay lại, mà còn cảm thấy bị tổn thương.

Luis Enrique có thể làm sống lại những giá trị tưởng chừng đã lỗi thời, như Tiki-taka hay AND Barca. Lịch sử đã chứng minh rằng đội bóng này chưa tìm được con đường nào khả dĩ hơn, và trên con đường ấy thì họ cần những HLV phù hợp, hơn là những HLV vĩ đại.

Luis Enrique chắc chắn không phải một HLV vĩ đại, nhưng vào thời điểm này, anh là người phù hợp. Tại Camp Nou, một đứa con cưng của Barcelona tốt hơn tất thảy những HLV ưu tú nào khác.